Door omstandigheden pauzeert onze reguliere programmering in de komende maanden.
Wel wordt gewerkt aan een nieuwe website en zal er iedere maand een gedicht of kort verhaal van een erfgoedauteur, aan wie Salon Saffier in de voorbije zevenentwintig jaren aandacht heeft geschonken, op deze site geplaatst worden.
Poëzie van januari:
‘Impasse’ van M. Nijhoff
Op 26 januari 2023 is het 70 jaar geleden dat dichter, toneelschrijver, vertaler, criticus en essayist Martinus Nijhoff op 58-jarige leeftijd overleed.
IMPASSE
Wij stonden in de keuken, zij en ik.
Ik dacht al dagen lang: vraag het vandaag.
Maar omdat ik mij schaamde voor mijn vraag
wachtte ik het onbewaakte ogenblik.Maar nu, haar bezig ziend in haar bedrijf,
en de kans hebbend die ik hebben wou
dat zij onvoorbereid antwoorden zou,
vroeg ik: waarover wil je dat ik schrijf?Juist vangt de fluitketel te fluiten aan,
haar hullend in een wolk die opwaarts schiet
naar de glycine door het tuimelraam.
Dan antwoordt zij, terwijl zij langzaamaan
druppelend water op de koffie giet
en zich de geur verbreidt: ik weet het niet.
Nijhoff schreef dit sonnet in de zomer van 1935 op verzoek van samenstelster (en oude vlam) Emmy van Lokhorst voor de almanak Kristal en zond haar dat vanuit Athene, waar hij met zijn vriendin Josine van Dam van Isselt op vakantie was.
In de loop van 1936 bereidde Nijhoff een bijdrage voor De Gids voor, die uitmondde in de sonnettencyclus ‘Voor dag en dauw’. Hierin kreeg ook ‘Impasse’ als achtste en laatste een plaats, zij het met andere terzinen:
Juist vangt de fluitketel te fluiten aan.
Weer is dit leven als in een trein
te ontwaken en in ander land te zijn.
En zij antwoordt, terwijl zij langzaam-aan
het drup’lend water op de koffie giet
en de damp geur wordt: een nieuw bruiloftslied.
De keuken waarin het gedicht zich afspeelt is die van Josine die toen in de Utrechtse Herenstraat woonde. (Ontleend aan: Awaters spoor. Literaire omzwervingen door het Utrecht van Martinus Nijhoff door Niels Bokhove (derde druk – Salon Saffier, 2021).)