C.C.S. Crone 1914 – 2014

De expositie in het stadhuis herdenkt Crones honderdste geboortejaar met foto’s, eerste drukken, handschriften, vertalingen, brieven en ander biografisch en literair materiaal. Ook te zien zijn Crones schrijfbureau, een documentaire film en de portretten die kunstenaar Laurens Tuynman van de auteur maakte. Daarnaast worden voor het eerst de befaamde ‘kasboeken’ getoond, met daarin de notities waaruit hij zijn verhalen componeerde. Actuele foto’s van Crones teksten op gevels in de stad en van zijn woningen geven het leven en werk van de schrijver een speciale dimensie.

De expositie is mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Utrecht, K.F. Hein Fonds, Carel Nengerman Fonds, Letterkundig Museum, Het Literatuurhuis en de Erven C.C.S. Crone.

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat C.C.S. (Kees) Crone in Utrecht werd geboren. Hij zou er tot zijn dertigste wonen en schreef er tussen de beide wereldoorlogen bijna z’n gehele oeuvre. Dat oeuvre is klein, zijn verzameld werk bestaat uit drie novellen en tien korte verhalen, in 1947 gebundeld in De Schuiftrompet, waarvan onlangs een zevende druk verscheen. Op zesendertig jarige leeftijd (1951) overleed hij plotseling aan polio in Arnhem.
Hoewel hij na zijn vertrek uit Utrecht in Amsterdam en Arnhem woonde wordt Crone beschouwd als de meest Utrechtse van alle schrijvers. Niet alleen vanwege zijn lange verbondenheid met de stad, maar vooral omdat Utrecht in zijn proza een markante rol speelt. Alleen al in Het feestelijke leven (1939) en Muziek over het water (1940) zijn maar liefst honderdtwintig verwijzingen te vinden naar de topografie van de Utrechtse binnenstad en daarbuiten. Straten, stegen, sloppen, pleinen en parken, ieder met hun eigen sfeer, vormen het décor van het levensverhaal van de ‘kleine burger’ in het Utrecht van de jaren dertig.
Kees Crone was een groot wandelaar. Tijdens zijn zwerftochten verzamelde hij allerlei invallen en waarnemingen, die hij op smalle strookjes papier noteerde, om deze vervolgens te rangschikken en in een kasboek te plakken. Daaruit componeerde hij later een verhaal. Crone observeerde, registreerde en monteerde als een cineast. Door deze werkwijze neemt hij in het landschap van de Nederlandse letteren een bijzondere plaats in.
Ter gelegenheid van zijn vijftigste sterfdag eerde Utrecht hem in 2001 met een gedenksteen voor zijn geboortehuis, teksten op gevels en een bronzen beeld van een personage uit een van zijn verhalen. Crones naam is verbonden aan de literaire prijs van de stad: de C.C.S. Crone-prijs.

Marijke van Dorst
is een kenner van literatuur uit vroeger tijden en oprichter/artistiek leider van literair theater Salon Saffier sinds 1995. Zij doet onderzoek naar en publiceert over de schrijver C.C.S. Crone. Was initiatiefnemer tot de laatst verschenen herdruk van De Schuiftrompet en is initiatiefnemer/samensteller van de tentoonstelling ter gelegenheid van Crones honderdste geboortejaar. Dit jaar maakte zij deel uit van de jury van de C.C.S.Crone-prijs, de literaire prijs van de gemeente Utrecht. Al jaren lang leidt zij, samen met acteur Boris van den Wijngaard, de Crone-wandeling En hoe verder hij ging des te langer was zijn terugweg. Zie verder onder Wandelingen.

Werry Crone
werd in 1995 in het kader van de Zilveren Camera ‘fotojournalist van het jaar’ en verwierf door de jaren heen veelvuldig categorie-prijzen in de strijd om die Zilveren Camera. Heeft een lange staat van dienst (tot op heden) als fotograaf voor het dagblad Trouw. Als fotograaf is hij autodidact. In 1986 verscheen zijn eerste fotoboek, vele volgden. Altijd vanuit het motto: “Fotografie moet zijn kracht putten uit het samenballen van momenten en taferelen in een verstild beeld waar langer naar gekeken moet kunnen worden.” Sinds 2012 verzorgt hij workshops op de Foto Academie in Amsterdam. Werry Crone is verre familie van C.C.S. Crone. Zie verder zijn website.