zaterdag 12 oktober 2013 | 11:00 - 12:00 | Filmvertoning, Lezing
schepper van de filmtrilogie Orphée /Orpheus
over de onsterfelijkheid van de kunst
een marathon filmvertoning, voorafgegaan door een korte inleiding van Theo Festen, Cocteaukenner en -vertaler
Trilogie deel 1: Le sang d’un poète
Jean Cocteau was ook filmer. In zijn films creëerde hij net als in zijn gedichten, romans, toneelstukken en balletten een eigen mythologie, waarmee hij een wereld van ongrijpbare obsessies en diepten van het onderbewustzijn tastbaar maakte. Zijn films zijn altijd verweven met surrealistische beelden en rijk aan symboliek. Hij was een van de pioniers en belangrijke avant-garde filmmakers in de jaren dertig, veertig en vijftig van de twintigste eeuw. Cocteau maakte zes films en was daarnaast betrokken bij zo’n veertien andere films. Generaties cineasten zijn door zijn films geïnspireerd.
Cocteau noemde al zijn werk poëzie, zo ook zijn films: poësie cinématographique. Film als vehikel voor poëzie. De poëzie, het dichterschap, bepaalde Cocteau’s verhouding tot de kunst, het was synoniem voor schoonheid en vervreemding, voor evenwicht tussen droom en werkelijkheid. Die elementen gelden ook voor zijn films.
Le sang d’un poète (Het bloed van een dichter)
debuutfilm uit 1929
Een dichter tekent een gezicht en is verbaasd wanneer de mond van het gezicht gaat bewegen en een eigen rol gaat spelen. Uiteindelijk brengt hij de afdruk van de mond over op de mond van een stenen vrouwenbeeld. Het beeld ‘ontwaakt’ en sommeert de dichter door een spiegel een andere wereld binnen te gaan. Vier taferelen vol fantasie en droom weerspiegelen het overgeleverd zijn aan het leven en de dood: 'De dichter die niet heeft leren aanvaarden voortdurend te sterven is het niet waard te leven … kortom te zijn …'.
De experimentele, surrealistische film wordt vaak vergeleken met L’âge d’or van Buñuel, die in dezelfde tijd gemaakt werd. Beide films werden gefinancierd door Charles Vicomte de Noailles. Met onder andere de beroemde fotografe Lee Miller, Enrique Rivero, Jean Desbordes en Cocteau als verteller. Georges Autric, een van de leden van de jonge componisten van de Groupe des Six, componeerde de muziek.
Theo Festen
is psycholoog, dichter en vertaler. Als vertaler houdt hij zich vooral bezig met de Franse surrealisten en met Jean Cocteau. Sinds 1988 is hij lid van 'Les Amis de Jean Cocteau'. Zijn vertaling van Cocteau’s gedichten verscheen in 2003 bij Athenaeum Polak & Van Gennep en werd enthousiast ontvangen. Festen, gepassioneerd onderzoeker, publicist en verzamelaar van ‘leven en werk’ van Cocteau, deed onderzoek naar de invloed van Cocteau in Nederland en sprak daarover op een symposium in Parijs.