zaterdag 22 september 2012 | 21:00 | Voorstelling
herdenking van zijn precies 100 jaar oude 'doorbraakverhaal' Das Urteil
geënsceneerde reading door acteurs Arthur Boni, Michiel Bijmans en Piet van der Pas; vrouwenstemmen door actrice Marjan Volbeda
bewerking, regie & inleiding door Kafka-kenner Niels Bokhove
Om 10 uur 's avonds op 22 september 1912, dus precies 100 jaar geleden, zette Franz Kafka zich aan het schrijven van het verhaal dat zijn literaire doorbraak zou blijken te zijn: 'Das Urteil' ('Het vonnis'). De volgende ochtend om 6 uur was hij klaar met dit verhaal, waarin hij een haat-liefde conflict beschrijft tussen een vader en een zoon, met desastreuze gevolgen voor de zoon.
Deze beslissende gebeurtenis in Kafka's leven en oeuvre én de wereldliteratuur wordt precies op deze bijzondere avond herdacht met een eenmalige geënsceneerde reading van dit verhaal door enkele acteurs.
Het wordt voorafgegaan door een korte inleiding.
Franz Kafka is een auteur wiens werk vooral na zijn dood bekendheid verwierf en nog altijd beschouwd wordt als een van de grootste schrijvers van de twintigste eeuw. Zijn romans Het slot, Het proces, Amerika, zijn korte verhalen zoals 'De gedaanteverwisseling', zijn dagboeken en brieven worden regelmatig herdrukt. Dat hij ook poëzie en toneel schreef en dat hij tekende is minder bekend.
Franz Kafka (1883–1924) beschrijft in zijn werk een wereld die nooit ‘past’ op de gewone, alledaagse werkelijkheid. Altijd weer de strijd van de eenling tegen de alomtegenwoordige, nooit te ontkomen, ongekende machten die de mens omringen. De randgebieden van de realiteit worden verkend, waar werkelijkheid en schijn elkaar op een bedrieglijke wijze overlappen.
Kafka wordt bestempeld als de schrijver van ingewikkelde, sombere, beklemmende verhalen met vele lagen. Wanneer iets onduidelijk, warrig, bureaucratisch, bizar, wezensvreemd of absurd is, wordt gesproken van een kafkaëske situatie. Zijn werk, zeker zijn romans, heeft vaak eenzelfde kenmerk: het is onvoltooid. Met de humor van het bizarre en absurde wordt Kafka meestal weinig geassocieerd. Zijn werk is echter wel degelijk ook humoristisch. Kafka’s oeuvre vormt voor acteurs, beeldend kunstenaars, musici en filmers hedentendage nog immer een inspiratiebron. In diverse landen wordt het literair erfgoed van de schrijver gekoesterd. In ons land vervult de Nederlandse Franz Kafka-Kring deze rol.
Arthur Boni
geboren in Antwerpen, volgde de opleiding voordracht, regie en drama en won na zijn afstuderen diverse prijzen voor voordracht. Begon in Nederland als acteur bij het Zuidelijk Toneel en speelde, naast zijn eigen poëzieprogramma Rozen aan de kapstok, in zijn lange toneelloopbaan vele rollen bij diverse gezelschappen. Boni was ook veelvuldig te zien in tv-series zoals Pleidooi, Dossier Verhulst, Flodder en in films als Soldaat van Oranje, Belle van Zuylen en Op hoop van zegen. Speelt op dit moment samen met Wim Meuwissen en pianist Ivo Janssen in diverse theaters de voorstelling Bach en Händel: Het Duel.
Michiel Bijmans
studeerde in 2007 af aan de Toneelschool Arnhem. Hij speelde onder meer in de voorstelling Dogville van het RO Theater, de muziektheatervoorstelling Hondsdagen van Wolfspeelt en Bloedjeuk/Hartruis van Toneelgroep Cargo. Met zijn klas studeerde hij af met de voorstelling Zomergasten in regie van Peter Van den Eede. Michiel werkte eerder samen met Peter Sonneveld voor het Poetry International Festival en de voorstellingen Medea en Alleen op de wereld van Bonheur.
Piet van der Pas
bezocht de voormalige Haagse Academie voor Podiumvorming. Begon in Amsterdam als pantomimespeler bij Rob van Rijn en ontwikkelde zich geleidelijk van ‘woordloze’ speler tot ‘woord-acteur’. Speelde zowel solo als in ensemblevorm veelvuldig in producties van Haagse theatergroepen, onder andere in regie van Guusje Eybers en Mieke Lelyveld. Was te zien op De Parade en speelt in de t.v.-jeugdserie De Club van Sinterklaas de rol van de vermaarde professor Piet. Voor uitgeverij Rubinstein sprak hij diverse luisterboeken in, onder meer uitgaven van Dan Brown, C.S. Lewis, David Baldacci en Agatha Christie.
Niels Bokhove
is filosoof en actief op het gebied van literatuurgeschiedenis. Publiceerde veelvuldig over Franz Kafka, is hoofdoprichter van de Nederlandse Franz Kafka-Kring en was hoofdredacteur van het Kafka-Katern. Schreef ook over diverse andere Midden-Europese auteurs. Van hem verscheen o.a. Awaters spoor. Literaire omzwervingen in het Utrecht van M. Nijhoff. Voltooide onlangs een boek over de literaire activiteiten in de Utrechtse boekhandel Broese onder directeur Chris Leeflang, 1932-1973. Is mederedacteur van De Utrechtse Boekhouder, tijdschrift voor Utrechts literair erfgoed. Maakte voor Salon Saffier eerder de succesvolle series Schrijvers onder Habsburg en Schepper voor twee zielen.