Je bekijkt nu  Hemingway in Parijs

vrijdag 28 november 2014 zaterdag 29 november 2014   |   20:15   |   Lezing, Voordracht

locatie: Wijde Doelen 8A, Utrecht

literaire vriendschappen en vetes

door Joris Smeets, Hemingway-kenner
voordracht Michiel Bijmans, acteur
met beeldmateriaal

In het kader van het Festival Literaire Meesters, 24 nov. - 4 dec. 2014

Eind 1921 kwam de onbekende Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway (1899-1961) aan in Parijs. Hij was op zoek naar een literaire mentor, uitgevers, redacteuren en talentenjagers. In de Parijse salons en café’s leerde hij schrijvers kennen als James Joyce en kreeg hij van Gertrude Stein, F. Scott Fitzgerald, Sylvia Beach, Ezra Pound, John Dos Passos en vele andere literaire expats de ondersteuning die hij zocht. In zijn in 1964 postuum verschenen Parijse memoires A moveable feast (Amerikaan in Parijs) en al eerder in zijn roman The sun also rises (1926) rekende hij echter keihard af met veel van zijn weldoeners. Maar ook zijn vrienden en vijanden schreven memoires …..
Hemingway-kenner Joris Smeets en acteur Michiel Bijmans schetsen een portret van de vriendschappen en vetes rond de jonge en charismatische Hemingway in het Parijs van de jaren twintig.

Ernest Miller Hemingway groeide op in Oak Park bij Chicago en vertrok in 1918 naar Italië om tijdens de Eerste Wereldoorlog dienst te doen bij het Amerikaanse Rode Kruis. Hij raakte er zwaar gewond aan het front en keerde naar Amerika terug.
In de jaren twintig woonde Hemingway in Parijs met zijn eerste vrouw Hadley Richardson. Zijn Parijse periode leverde meesterwerken op als In Our Time (1925), The Sun Also Rises (1926) en A Farewell to Arms (1929). In Parijs ontwikkelde Hemingway zijn kenmerkende sobere schrijfstijl met veel korte, repeterende zinnen. Die stijl ontstond mede door zijn journalistieke werk.

In 1927 trouwde hij met de rijke modejournaliste Pauline Pfeiffer en verhuisde rond 1930 met haar naar Key West in Amerika. Hij publiceerde in die periode de tegenvallende non-fictie boeken Death in the Afternoon (1932) over stierenvechten in Spanje en Green Hills of Africa (1935) over een safari in Oost-Afrika. In het tweede deel van de jaren dertig werd Hemingways werk politiek. Het begon met de roman To Have and Have Not (1937) en eindigde met For Whom the Bell Tolls (1940), zijn meesterwerk over de Spaanse burgeroorlog (1936-1939). In Spanje kreeg hij een affaire met de oorlogsjournaliste Martha Gellhorn die in 1940 zijn derde vrouw werd en met wie hij op Cuba ging wonen. Hemingway was inmiddels een celebrity in Amerika geworden en stond bekend als kenner van oorlog, het wereldnieuws, stierenvechten, jagen, vissen, boksen, huwelijken en drank.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed hij in 1944 verslag van de geallieerde opmars door Frankrijk. Verder maakte hij er kennis met journaliste Mary Welsh die in 1946 zijn laatste echtgenote werd. Daarna publiceerde hij slechts nog het mislukte Across the River and into the Trees (1950) over de Tweede Wereldoorlog en de klassieker The Old Man and the Sea (1952).

In 1954 kreeg Hemingway de Nobelprijs voor Literatuur. Maar tegelijkertijd ging hij in de jaren vijftig ten onder aan drank, depressies en een schrijversblok. Hij worstelde met meerdere manuscripten die niet afkwamen. In 1961 pleegde hij zelfmoord.

(foto: Susan Smeets)

Joris W. Smeets (Amsterdam, 1968)
studeerde Amerikanistiek aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn scriptie ging over Amerikaanse schrijvers in de Spaanse burgeroorlog en dus ook over Hemingway. Smeets werkte daarna onder andere als webredacteur voor de VPRO en de NTR en is sinds 2006 freelancer. Hij is de auteur van het boek De Spaanse Burgeroorlog (1997) en het artikel 'Hoe Hemingway een idool werd' (Nieuwste Tijd 12, oktober 2004). Eind december 2013 verscheen zijn boek Hemingway. ‘The best writers are liars’ over de Parijse periode van Hemingway. Zie ook www.jorissmeets.nl.

(foto: Lieke Romeijn)

Michiel Bijmans
speelde sinds zijn afstuderen van de Arnhemse Toneelschool (2007) rollen in voorstellingen van o.a. het RO Theater, Bonheur Theaterbedrijf Rotterdam, Keesen&co en Zomergasten. Op televisie was hij o.a. te zien in Moeder ik wil bij de revue en de korte film Kattenkwaad. Voor het recent opgerichte gezelschap ‘Nieuw Repertoire’ speelde hij in De Idealisten. Werkt ook als docent en vertolkte eerder op het podium van Salon Saffier de rol van Georg Bendemann in Das Urteil in ‘De Nacht van Kafka’, en poëzie van Jean Cocteau.